Czynniki kostrukcyjne i technologiczne wpływające
na żywotność osi zestawów kołowych
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pojazdów Szynowych „TABOR”
Data publikacji: 02-08-2012
Rail Vehicles/Pojazdy Szynowe 2012,3,34-39
STRESZCZENIE
Artykuł jest poświęcony zabiegom konstrukcyjnym oraz technologicznym, mającym na
celu zwiększenie żywotności osi pojazdów trakcyjnych oraz tocznych. Przedstawiono
metody zwiększenia bezpieczeństwa i niezawodności osi zestawów kołowych na
przykładzie wagonów towarowych. Poruszono istotne problemy związane z
projektowaniem osi zestawów kołowych napędnych zespołów trakcyjnych
dalekobieżnych, gdzie zaproponowano bardziej ostrożne podejście do przyjmowania
naprężeń dopuszczalnych, wynikających z bardzo dużego przebiegu kilometrowego,
wynoszącego nawet 500 000 km w skali roku. Zaprezentowano nowoczesną metodykę
projektowania osi zestawów kołowych pojazdów trakcyjnych dalekobieżnych oraz
lokomotyw, która jest wynikiem zdobytych doświadczeń eksploatacyjnych. Osie takich
pojazdów są poddane obciążeniom zmęczeniowym w zakresie giga-cyklowym, a więc
zdecydowanie większym od zakresu 107 cykli, wynikającym z krzywej Wöhlera.
Podejście to porównano z metodyką przedstawioną w normach europejskich PN-EN
13103+A1: 2011 (dla osi pojazdów tocznych) oraz PN-EN 13104+A1:2011 (dla osi
pojazdów trakcyjnych). Omówiono istotny wkład w zakresie rozwoju kryteriów
technologicznych i badań odbiorczych osi zestawów kołowych, która wnosi norma
europejska. Bardzo istotnym czynnikiem, wpływającym na żywotność osi są badania
diagnostyczne, do których należy zaliczyć badania ultradźwiękowe oraz badania
magnetyczno-proszkowe. PN-EN 13261+A1:2011. Artykuł został opracowany w
ramach projektu badawczo-rozwojowego Nr R 10 004806/2009 pt.
„Mikroprocesorowy system diagnostyczny głównych systemów trakcyjnego pojazdu
szynowego uwzględniający ocenę bieżącą i prognozowanie stanów”, finansowanego z
budżetu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
REFERENCJE (22)
1.
Engelmann J., Wirtgen J., Nicolin J.: Europäisches Aktionsprogramm für die Güterwagensicherheit. Eisenbahntechnische Rundschau Nr. 11/2010.
2.
Gökcek E., Behrends V.: Automatisches Radsatzmonitoring für Güterwagen. ETR-Eisenbahntechnische Rundschau Nr.11/2010.
3.
Grubisic V., Fischer V.: Sichere Bemessung von ICERadsatzwellen. Eisenbahntechnische Rundschau, Nr.1-2, 2011.
4.
Gumbiowski M., Poschmann I., Bowi M., Bardehle T.: Oberfläschenschutz von Radsätzen. Eisenbahningenieur Nr.9/2002.
5.
Hasslinger H.: Lastannahmen für Radsatzwellen–Bestandsanalyse. Eisenbahntechnische Rundschau. Nr. 12, 12.2009.
6.
Liedgens K.: Inspektionskonzept für Radsatzwellen bei der Hamburger Hochbahn. Eisenbahningenieur. Nr. 3/2010.
7.
Malkiewicz T.: Metaloznawstwo stopów żelaza. PWN Warszawa-Kraków. Wydanie III.1976.
8.
Murawa F., Winkler M..: Randschichtbehandelte Radsatzwellen. Eisenbahningenieur Nr.7 /2007.
9.
Richard A., Sander M., Wirxel M., Lebehahn J.: Ermittlung von Inspektionsinterwallen mittels Risswachstumsuntersuchungen. Eisenbahningenieur. Luty 2010.
10.
Sobaś M.: Diagnostyka osi zestawów kołowych układów biegowych pojazdów trakcyjnych i tocznych. Pojazdy Szynowe nr 4/2010.
11.
Sobaś M: Kryteria obiektywnej oceny prognozowanych stanów osi zestawów osi zestawów kołowych pojazdów trakcyjnych. Pojazdy Szynowe nr 1/2011.
12.
Sobaś M: Zabiegi technologiczne zwiększające żywotność osi zestawów kołowych. Pojazdy Szynowe nr 4/2011.
13.
EN 473: Kwalifikacja i certyfikacja personelu do badań nieniszczących. Ogólne zasady. Marzec 1993.
14.
EN 45013: Ogólne wymagania dotyczące opinii i akredytacji placówek certyfikujących (ISO/IEC Tom 61:1996).1998.
15.
Karta UIC 811-1: Warunki techniczne na dostawę osi zestawów kołowych dla pojazdów trakcyjnych i wagonów.
16.
Karta UIC 960: Kwalifikacja i certyfikacja personelu odpowiedzialnego za prowadzenie badań nieniszczących elementów zespołów pojazdów szynowych w procesie ich utrzymania.2-gie wydanie z grudnia 2001.
17.
PN-EN 13103:2011+A1: Kolejnictwo. Zestawy kołowe i wózki. Osie zestawów kołowych tocznych. Zasady konstrukcji.
18.
PN-EN 13104:2011+A1: Kolejnictwo. Zestawy kołowe i wózki. Osie zestawów kołowych napędnych. Zasady konstrukcji.
19.
PN-EN 13261+A1:2011: Kolejnictwo. Zestawy kołowe i wózki. Osie. Wymagania dotyczące wyrobu.
20.
PN-93/K-91045: Pojazdy trakcyjne. Osie zestawów kołowych. Wymagania i badania.
21.
Raport ORE/ERRI B136/Rp.11/D: Zestawy kołowe z nasadzanymi łożyskami tocznymi. Konstrukcja, utrzymanie i standaryzacja. Obliczenie osi zestawów kołowych dla wagonów towarowych i osobowych. Utrecht, kwiecień 1979.
22.
OR-9666: „Diagnostyka układów biegowych pojazdów tocznych i trakcyjnych. IPS „Tabor” Wrzesień 2010.